‘Batterijen bij zonneparken enorme meerwaarde’

Kunnen opslagsystemen vraag en aanbod van energie beter op elkaar afstemmen? Foto: Siemens

In veel Nederlandse gemeenten kunnen geen zonneparken meer op het stroomnet worden aangesloten omdat er te weinig capaciteit is. Het plaatsen van grootschalige batterijen bij die zonneparken kan uitkomst bieden, zo blijkt uit onderzoek van CE-Delft in opdracht van Enexis. CE Delft onderzocht het omslagpunt van grootschalige batterijen en toont aan dat plaatsing bij zonneparken een grote maatschappelijke meerwaarde kan bieden.

Uit het onderzoek blijkt dat grootschalige batterijen bij zonneparken ervoor zorgen dat er “meer zonnepanelen geplaatst kunnen worden op dezelfde netaansluiting, dat er minder stroom weggegooid hoeft te worden (curtailment) en dat de elektriciteit geleverd kan worden op momenten dat anders de meest vervuilende centrales moeten worden ingezet.” Batterijen bij zonneparken leveren dus maatschappelijke waarde op in de vorm van CO2-reductie, zo stellen de onderzoekers.

Concreet laat het onderzoek zien dat met 5,5 GW batterijen nog eens 7,5 GWp extra zonnepanelen kan worden aangesloten, zonder netverzwaring. Deze extra zonnepanelen zorgen ervoor dat er 5 TWh per jaar additionele hernieuwbare opwek 5 à 10 jaar eerder gerealiseerd kan worden. Dit verlaagt de elektriciteitsprijs en levert tussen de 1,6-2,2 Mton per jaar aan CO2-reductie.

Meerwaarde

De maatschappelijke meerwaarde van batterijen is hiermee volgens CE Delft aangetoond, maar is de plaatsing van batterijen economisch wel rendabel? CE Delft concludeert dat via een combinatie van de onbalansmarkt met congestiemanagement of aFRR (automatic Frequency Restoration Reserve, ook wel reservecapaciteit) een rendabel businessmodel oplevert voor batterijen vanaf 2021. Gridbatterijen worden eerder rendabel dan de overige batterijtypes. Bij het huidige beleid worden batterijen bij zonneparken niet rendabel, waardoor de CO2-reductie maar beperkt wordt gehaald.

Om de businesscase van batterijen bij zonneparken aantrekkelijker te maken, adviseert CE Delft om op de korte termijn extra ruimte op het net te creëren door het faciliteren van cable pooling met opslag.

Vakbeurs Energie-partner Energy Storage NL is samen met Invest NL en Ventolines momenteel bezig met het maken van een modelovereenkomst voor cable pooling met opslag, deze wordt in het eerste halfjaar van 2022 verwacht.

Hetzelfde Energy Storage NL dringt er bij de overheid op aan om werk te maken van subsidies op opslagsystemen zoals batterijen. Maarten van den Heuvel, sinds begin dit jaar voorzitter van Energy Storage NL: “Voorheen hadden we een zeer constante energievoorraad. Dat is met renewables wel anders. Die moeten qua vraag en aanbod op elkaar worden afgestemd. De netwerkcongestie wordt momenteel echt kritiek en er zijn veel momenten van piekbelasting. Deze problemen zouden kunnen worden opgelost met opslagsystemen.

In de landen om ons heen wordt er al volop ingezet op batterijen. Duitsland is koploper en ook in België neemt de aanschaf van thuisaccu’s nu een vlucht. Nederland loopt internationaal gezien achter. We moeten zorgen dat energieopslag gestimuleerd wordt. Dit kan door subsidie of door het aanpassen van de transporttarieven. Inmiddels is wel duidelijk dat netverzwaring alleen geen haalbare kaart is.”