"Energieopslag heeft de toekomst"
Jillis Raadschelders: “Met opslagtechnieken naar productenmarkt te gaan.”
Jillis Raadschelders is voorzitter van ESNL en verzorgde de inleiding van de Energy Storage Day 2020. “De techniek maakt bij energieopslag grote stappen. De huidige uitdaging is vooral de businesscase”.
Energieopslag speelt een steeds belangrijker rol in de energietransitie. De acceptatie neemt toe en de ontwikkelingen gaan hard. Een positief gevoel overheerst bij Raadschelders (DNV GL). “Maar er zijn ook uitdagingen, zoals de businesscase. Door de onduidelijke positie van opslag in de wet- en regelgeving - opslag is zowel een ‘generator’ als ‘gebruiker’ - heeft opslag te maken met dubbele heffing van energiebelasting, nadelige effecten van de netwerktarievensystematiek en de gevolgen van de salderingsregeling. Dit laatste maakt opslag voor kleinverbruikers oninteressant.”
“Energieopslag is ook een relatief nieuwe technologie. Daarom zijn gebruikers en investeerders nog onzeker over de langjarige prestaties en het rendement. Economies of scale en leereffecten kunnen worden bereikt door grootschalige demonstratieprojecten en door het ontwikkelen van standaarden”, vindt Raadschelders. “Toch is de uitdaging vooral om van projecten- naar productenmarkt te gaan. Ontwikkel standaardsystemen die vervolgens grootschalig zijn in te zetten. Dan drukken alle ontwikkel- en vergunningskosten ook niet op één project.”
Opslagtechnieken
Welke technieken hebben momenteel een voorsprong? Raadschelders: “De Lithium-Ion batterijen ontwikkelen zich snel. Maar daar zit ook een hele industrie achter vanuit de automotive en electronica. De eisen zijn echter bij netgekoppelde energieopslag heel anders. Je praat dan over stationaire systemen, in plaats van accu’s in bijvoorbeeld een auto of telefoon. In die toepassingen zijn volume en gewicht bepalend, bij stationaire systemen zijn vooral de kosten van belang.”
“Maar het speelveld is veel breder: naast elektriciteit, kun je andere energiedragers opslaan, zoals gas en warmte. Dan gaat het veelal om grootschalige opslag. Daartussen zijn er nog vele andere opslagtechnieken, waarbij capaciteit en opslagduur variëren per technologie. Dat varieert van enkele kW tot vele honderden MW en van seconden, minuten en uren tot zelfs seizoensopslag bij power2gas”, aldus de ESNL-voorzitter.
Samenwerken
Raadschelders benadrukt het nog maar eens: samenwerken is van groot belang. “Iedereen heeft een eigen belang, maar er is ook een gezamenlijk belang. Daar zit ook de meerwaarde in. Dat gezamenlijk belang is ook de kern van Energy Storage NL. Energieopslag in een woninggebonden accu is mooi, maar in de winter kom je dan energie tekort. Dan heb je bijvoorbeeld windenergie nodig. Door digitalisering en smartgrids zijn alle energieopwekkers en gebruikers aan elkaar te koppelen. We moeten vooral de schaalvoordelen benutten. Er ligt al een uitgebreid energienet in ons land, dus dat net kunnen we daar uitstekend voor gebruiken. Energieopslag kan dan tevens zorgen voor het ondersteunen van het net, zoals afvlakken van de pieken.”
De ESNL-voorzitter noemt nog meer voorbeelden, zoals warmteopslag en auto-accu’s: “Allemaal systemen die je in de nacht kunt opladen, als er minder vraag is naar energie. Het is een leerproces, waar we creatief mee om moeten gaan. Dat kunnen we niet alleen. Daarom is een kennisevent als de Energy Storage Day ook zo belangrijk: we moeten kennis delen!”