Gerda Geerts, business developer bij exposant HoCoSto: 'Seizoensopslag is realiteit'
“Dat seizoensopslag realiteit is, bewijzen de zelfvoorzienende school en sporthal die we reeds hebben mogen voorzien van een grote bufferopslag,” vangt Gerda Geerts, lid van het Business Developmentteam van HoCoSto, aan. Geerts vertelt dat seizoensopslag een mooie oplossing is voor partijen die duurzaam én zelfvoorzienend willen zijn, maar wijst ook op de bijbehorende langjarige businesscase. “Een grote opslag is relatief kostbaar, rekening houden met een terugverdientijd van vijftien tot twintig jaar is reëel.”
De HoCoSto warmteopslag ligt onder de voetbalkooi. Fotocredits: Stef Foesenek
HoCoSto ontwikkelt, produceert en realiseert ondergrondse warmte- en koud lag voor grootverbruikers van energie. Het bedrijf levert standaard configurabele oplossingen inclusief slim energiemanagement, maar ook storage-only voor systemen van derden. Door energie uit duurzame bronnen ondergronds op te slaan maken ze duurzaam verwarmen en koelen mogelijk.
Flexibiliteit in het energiesysteem
Door gebruik te maken van (seizoens)opslag ontstaat flexibiliteit in het energiesysteem. Het moment dat warmte nodig is en wordt gebruikt, wordt losgekoppeld van het moment dat duurzame warmte beschikbaar is. “De eerste stap in het proces is het in kaart brengen van de warmtebehoefte. Wat is de doelstelling? Wil men van het aardgas af? Wil men verduurzamen? Wil men zelfvoorzienend worden? Hoeveel mensen maken er gebruik van het gebouw en hoe intensief? Wat is de ligging van het gebouw ten opzichte van de zon? Vervolgens rekenen we uit hoe groot de opslag moet zijn om de warmte die in de zomer wordt verzameld in de winter te gebruiken. De vraag of een gebouw het waard is, wordt uiteraard ook meegenomen. Betreft het nieuwbouw? Dan gaat de investering mee in die van de realisatie van het gebouw. Bij bestaande bouw is een en ander afhankelijk van de exploitatieperiode.”
Opslag in water
“In het geval van een seizoensbuffer werken we bij voorkeur met zonthermie: het genereren van warmte door het opvangen van zonne-energie middels thermische zonnepanelen. Deze oplossing levert de hoogste temperatuur waardoor je de buffer het snelst op de gewenste temperatuur van 90 graden hebt. Daarom werken we ook met zonnecollectoren, deze leveren rechtstreekse warmte die een-op-een, zonder conversie zoals bij pv-panelen, wordt uitgewisseld met de seizoensopslag. Goed om te weten: wij slaan alle warmte altijd op in water. Deze oplossing is duurzaam en het meest voordelig. Dat betekent niet dat we onze ogen sluiten voor andere technologie. Tot nu toe is water echter bij uitstek de beste oplossing.”
Strenge en lange winters
Op de vraag of een seizoensopslag ook winters zoals die van 23/24 overbrugt, vertelt Geerts: “Het energiemanagementsysteem van de seizoensopslag wordt zo ingeregeld dat er pas stroom uit het net gehaald wordt, als het écht niet anders kan. Ons systeem -dat gebaseerd is op informatie uit de sensoren uit de opslag en het gebouw plus de weersverwachting en de bezettingsgraad van het gebouw- schakelt zelfstandig naar de beste oplossing. Is er nog voldoende warmte in de opslag? Dan is er niets aan de hand. Maar in een voorjaar met Dunkelflaute zoals in de afgelopen maanden kan het gebeuren dat de warmtepomp moet bijspringen en er stroom uit het net gehaald moet worden. Dat hoeft overigens geen invloed te hebben op de duurzaamheid van het stroomgebruik. Ook netbeheerders leveren groene stroom.”
Wanneer zelfvoorzienendheid geen heet hangijzer is
Het voortschrijdend inzicht van HoCoSto heeft ervoor gezorgd dat een dergelijk systeem ook gebaseerd kan worden op een samenspel met het net. “We volgen de ontwikkelingen in de energiemarkt op de voet. Steeds vaker is er groene stroom tegen een laag tarief beschikbaar. Door daar gebruik van te maken, kun je jouw buffer ook vullen met power-to-heat warmte. Door de buffer in te zetten als piekbuffer, kun je kiezen voor een kleinere opslag en wordt de businesscase eenvoudiger. Minder kosten, minder ruimtecapaciteit en net zo duurzaam, tenminste als je kiest voor duurzame stroom vanaf het net. Bij deze oplossing ben je alleen niet langer zelfvoorzienend.”
Antwoord op netcongestie
“Een derde optie speelt in op de problematiek rondom netcongestie. Stel je bent beheerder van een zwembad en je wilt van het gas af, maar je krijgt geen toegang tot een grote stroomaansluiting. HoCoSto stelt je in staat om de piekbuffer te laden op de momenten dat het net ruimte biedt. Op deze manier benut je de stroomaansluiting op het moment dat het primaire proces geen stroomvraag heeft, iets wat bij het gros van de utiliteitsgebouwen het geval is. Zo ben je overdag minder afhankelijk van de netaansluiting en heb je 100% zekerheid inzake de toegang tot de benodigde energie.”