Kwaliteitsverklaring energieprestatie product

Foto: Helloquence, Unsplash

Stichting BCRG beheert kwaliteitsverklaringen met de energieprestatie van producten en systemen die voor de berekening van BENG 2 worden gebruikt. 

Er is al jaren over gepraat en geschreven, maar sinds 1 januari 2021 gelden dan toch echt de nieuwe BENG-eisen voor nieuwbouw (zie ook elders in deze nieuwsbrief). Na precies vijfentwintig jaar hebben we afscheid genomen van de energieprestatiecoëfficiënt (EPC). Om de BENG-eisen te kunnen berekenen is er een nieuwe bepalingsmethode ontwikkeld. Deze is vastgelegd in een vrij beschikbare Nederlands Technische Afspraak: NTA 8800.

Techniek onafhankelijk

Er zijn vier BENG-indicatoren die berekend moeten worden en die getoetst worden aan de BENG-eisen die per 1 januari 2021 in het Bouwbesluit zijn opgenomen:

• BENG 1. Energiebehoefte: de hoeveelheid energie die een gebouw nodig heeft voor verwarming en koeling, uitgedrukt in ‘thermische’ kWh per m² gebruiksoppervlakte per jaar. Deze indicator gaat over het beperken van de energievraag van het gebouw zelf en is techniek onafhankelijk.
• BENG 2. Primair fossiel energiegebruik: de hoeveelheid fossiele brandstof in kWh per m² gebruiksoppervlakte per jaar die nodig is voor verwarming, koeling, warm water en installaties. Hierbij wordt wél gerekend met de werkelijke energieprestaties van installaties en producten in een gebouw.
• BENG 3. Aandeel hernieuwbare energie: het percentage (in procenten) hernieuwbare energie van het totale energiegebruik.
• TO Naast de drie BENG-indicatoren is er nog een extra eis, die moet voorkomen dat er oververhitting in woningen ontstaat, tijdens hete zomerdagen. De grenswaarde voor de TO_juli-indicator is: 1,20.

Kwaliteitsverklaring

Bij berekening van de BENG 2-eis zal de ontwerper gegevens moeten invoeren in de rekensoftware. Belangrijk daarbij zijn de energieprestaties van installaties (bijvoorbeeld warmtecapaciteit van een warmtepomp) en producten (bijvoorbeeld thermische prestatie van isolatiemateriaal). “De ontwerper is dan afhankelijk van de betrouwbaarheid van die gegevens. Maar ook gemeenten – en vanaf 1 januari 2022 ook de kwaliteitsborgers – moeten de energieclaims kunnen controleren. Hetzelfde geldt voor de bepaling van het energielabel door energieadviseurs. Daarom mag er in de berekening, conform NTA 8800, alleen gebruik worden gemaakt van kwaliteits- en/of gelijkwaardigheidsverklaringen die in de database van BGRC zijn opgenomen”, vertelt Peter ’t Lam, directeur Stichting Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheid b.v. (BCRG).

Hij vervolgt: “Om uniformiteit in de verklaringen te krijgen, stelde ISSO ruim tien jaar geleden al voor om een onafhankelijk college met experts samen te stellen. Zij konden die verklaringen en de bijbehorende onderbouwingen controleren. Als het onafhankelijke college van mening was dat de onderbouwing van de verklaring voldoende was, werden ze gepubliceerd in een openbare databank. In opdracht van de Rijksoverheid nam ISSO het initiatief voor de uitvoering en betrok het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) hierbij. ISSO voerde het secretariaat. Het College van Gelijkwaardigheid Energieprestatie (CGE) bestond op dat moment uit zeven onafhankelijke experts. De overheid financierde de werkzaamheden van het college. Dat de oprichting van de databank een juiste beslissing was, bleek al snel bij de start van de werkzaamheden. Uit het oordeel van het college bleek namelijk dat maar circa 40% van de bestaande verklaringen voldoende was onderbouwd.”

Oprichting BCRG

De markt bleek enthousiast over de werking van controle, omdat daarmee het kaf van het koren werd gescheiden. Een groot aantal partijen met verklaringen in de databank zagen het nut in van de registratie en waren ook bereid om voor de verklaringen te betalen.

Om een zelfstandig bestaan te waarborgen, richtte ISSO, met steun van de overheid en InstallQ (toen nog KvINL), op 1 januari 2014 Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheid b.v. (BCRG) op. BCRG faciliteert het onafhankelijke college en neemt de door het college goedgekeurde verklaringen op in de databank. Ook is er een Raad van Advies opgericht, waarin de belanghebbende partijen zijn vertegenwoordigd.

De groei van BCRG rechtvaardigde in 2019 een verzelfstandiging van BCRG, waarvoor het de medewerkers en administratieve ondersteuning van ISSO overnam. In december 2019 droeg ISSO de aandelen van de besloten vennootschap BCRG over aan de Stichting BCRG. Door een juridische fusie medio 2020 is de B.V. opgeheven en zijn alle activiteiten overgedragen aan de Stichting Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheid (BCRG). “BCRG koos voor deze rechtsvorm omdat wij geen winstoogmerk nastreven. Het enige doel is het creëren van een financieel gezonde basis om als zelfstandige en onafhankelijke organisatie te kunnen functioneren”, zegt Peter ’t Lam.

Hoe het werkt

Peter ’t Lam legt uit hoe het systeem nu werkt: “Via onze website bcrg.nl kunnen fabrikanten en leveranciers hun product of systeem ter controle aanbieden. Zij moeten hun aanvraag vergezeld laten gaan van de technische specificaties en eventueel meetrapporten. Zes keer per jaar komt het College van Gelijkwaardigheid Energieprestatie bijeen om de aanvragen te beoordelen en te bespreken. De secretaris van het college, Kees Arkesteijn, beoordeelt de compleetheid van de aanvraag en verdeelt deze vervolgens onder de experts. Dit zijn experts op het gebied van onder andere bouwfysica, installatie- en energietechniek. Zij hebben geen binding met fabrikanten en leveranciers en kunnen daardoor onafhankelijk opereren.”

De secretaris deelt het resultaat van het overleg binnen één week met de aanvrager. Als het college in het ingezonden materiaal niet voldoende steun vindt om een goede beslissing te nemen zal zij dit onmiddellijk met de aanvrager terugkoppelen. “Als het ingediende materiaal juist is, zal het product of systeem binnen twee weken in de Databank Gecontroleerde Kwaliteitsverklaringen en Gelijkwaardigheidsverklaringen worden opgenomen. De kwaliteitsverklaringen zijn via onze website vrij te bekijken. Inmiddels zijn er 1.500 verklaringen van meer dan 300 fabrikanten in de databank opgenomen. Door de verdere ontwikkeling van de producten, systemen en innovaties worden dat er elke maand meer. Een aantal van deze verklaringen zijn al afgestemd op NTA 8800. Er zijn ook verklaringen gebaseerd op NEN 7120 of het Nader Voorschrift (NEN 7120) die onder de zogenaamde Overgangsregeling van twee jaar vallen. Deze verklaringen mogen de komende twee jaar nog gebruikt worden.”

Vakbeurs Energie

Peter ’t Lam hoopt dat Vakbeurs Energie op 12, 13 en 14 oktober 2021 normaal doorgang kan vinden: “We hebben het plan om daar een paviljoen in te richten met deelnemers die producten of systemen leveren, waarvan de verklaringen in de database zijn opgenomen. Wij hopen dat steeds meer leveranciers de voordelen zien van opname van de energieprestatieverklaring in onze database. Het is een kip-ei verhaal. Uiteindelijk gaan steeds meer ontwerpers, gemeenten en kwaliteitsborgers hun informatie uit onze database halen. Het is dan wel belangrijk dat je product of systeem daarin staat!”