Energiedamwand-Nederland-in-2022-winnaar-van-de-Innovative-Energy-Solution-Award

De Energiedamwand is een ontwikkeling van CRUX Engineering BV en Gooimeer BV waarin de in Nederland veelvuldig toegepaste stalen damwand wordt ingezet als bron van duurzame energie. In ons waterrijke land worden al jarenlang veel stalen damwanden toegepast voor grond en/of waterkerende constructies. Zeker de komende jaren worden er nog veel damwanden geïnstalleerd bij de renovatie van kademuren in binnensteden, dijkversterkingen en nieuwbouwprojecten. Zo moet alleen al in Amsterdam de komende 20 jaar ca. 200 km aan kademuur vervangen worden. Door deze damwanden uit te rusten als Energiedamwand wordt eenvoudig een extra functie toegevoegd waarmee warmte en koude onttrokken kan worden uit het oppervlaktewater (aquathermie) en de ondergrond (bodemwarmte) voor de verwarming en koeling van gebouwen in de buurt.

Succesfactoren

Omdat Nederland rijk is aan waterwegen en een relatief hoge grondwaterstand kent, is de vrije warmte uit de ondergrond en het water nagenoeg overal beschikbaar. De Energiedamwand is een uitermate geschikte bron voor de verduurzaming van onze omgeving. Elke stalen damwand kan veranderd worden in een Energiedamwand, nieuwe damwanden direct bij installatie en bestaande damwanden middels een later te plaatsen “voorzet element”. Op deze manier kunnen al onze nieuwe en bestaande kademuren een tweede functie krijgen als duurzame warmtebron.

Bijdrage energietransitie

Aquathermie heeft de potentie om één van de belangrijke toekomstige warmtebronnen voor ons waterrijke Nederland te worden. Deltares en CE Delft hebben in 2018 het toekomstig economisch winbare potentieel geschat op circa 150 Petajoule wat overeen komt met ruim 40% van de totale warmtevraag in de stedelijke omgeving. De aan het water onttrokken energie wordt met een warmtepomp op een hogere temperatuur gebracht (doorgaans ca. 35°C-40°C), voor direct gebruik bij de verwarming van gebouwen. De gewonnen thermische energie kan echter ook worden opgeslagen in een WKO-installatie voor de langere termijn of met behulp van Phase Change Materials in een warmtebatterij, voor gebruik bij piekbelastingen op korte termijn.

Innovatief karakter

Het gebruik van grond/- en oppervlaktewater als bron van duurzame thermische energie is niet nieuw maar vraagt normaal gesproken de aanleg van een separate voorzieningen met extra werkzaamheden in de ondergrond en het water . Het combineren van een dergelijke voorziening met damwanden die toch al in de grond geïnstalleerd worden is daarbij een vrij simpele gedachte sprong maar wel een die een ruimere blik vraagt: CRUX heeft voor Nederlandse dijkversterkingsprojecten in 2016 het systeem bedacht en als kans gesignaleerd. Op hetzelfde moment was de firma Gooimeer als leverancier van stalen damwanden bezig met een vergelijkbare ontwikkeling vanuit Duitsland. Vanwege de elkaar versterkende voordelen werken beide bedrijven sinds 2019 samen in de verdere implementatie van het systeem, onder de naam Energiedamwand Nederland.

Gratis energie en 24/7 beschikbaar

De stap van stalen damwand naar de Energiedamwand is een makkelijke keuze: Deze gratis energiebron is overal beschikbaar en ligt letterlijk voor de deur. Het is milieuvriendelijk, de installatiekosten zijn laag, de stalen componenten zijn 100% te recyclen en het rendement kan oplopen tot wel 500%.

De techniek maakt daarnaast gebruik van bestaande en reeds gangbare werkprocessen in zowel de installatietechniek als de civiele techniek, zonder hiervoor om complexe aanpassingen te vragen. Door de damwanden te veranderen in  Energiedamwanden kan daarnaast de CO2 uitstoot van deze essentiële civiele constructies binnen enkele jaren volledig gecompenseerd worden!

Financiering en toekomstplannen

Vooralsnog wordt deze ontwikkeling gefinancierd uit eigen middelen in combinatie met subsidies. In de periode 2019-2022 is bijvoorbeeld met behulp van de SBIR subsidie via de Provincie Zuid Holland een full-scale pilot met Energiedamwanden uitgevoerd in De Zweth.

Begin 2023 hebben Gooimeer, CRUX Engineering en de TU Delft de ‘Kansen voor West subsidie’ toegekend gekregen vanuit de Europese Unie. Naast de verschillende projecten die we in binnen- en buitenland in uitvoering hebben, voeren we onder de noemer ‘Snelle Product Ontwikkeling Energiedamwand (S.P.O.E.D.)’, pilots uit die ons helpen om versneld praktijkdata te verzamelen voor de doorontwikkeling van de Energiedamwand. De lopende Energiedamwandprojecten kunnen op deze wijze, zonder ingrijpende aanpassingen te doen, mee liften op de optimalisaties volgend uit de pilots. Binnen het S.P.O.E.D. traject worden op 5 verschillende locaties in de regio West, onder wisselende omstandigheden, uitgebreide testen uitgevoerd. Deze pilots vinden plaats in Almere, Enkhuizen, Scheveningen, Delft en Maarssen en worden eind 2023 begin 2024 gestart.

Voor meer informatie over de projecten en de voortgang van de S.P.O.E.D. -pilots verwijzen wij u naar de LinkedIn-pagina van Energiedamwand Nederland.